กฎหมายไทย

– อังยี่ ได้แก่คณะบุคคลซึ่งปกปิดวิธีดำเนินการและมีความมุ่งหมายเพื่อการอันมิชอบด้วยกฎหมาย เมื่อบุคคลเป็นสมาชิกของอั้งยี่ ย่อมมีความผิดโดยไม่จำต้องมีการกระทำตามความมุ่งหมายนั้นแล้ว และจะต้องรับโทษหนักขึ้นถ้ามีตำแหน่งหน้าที่ในอั้งยี่นั้น

– การสมคบกันในความผิดอันเป็นซ่องโจรนั้น จะต้องมีการประชุมหารือระหว่างผู้ร่วมกระทำผิดตั้งแต่ 5 คนขึ้นไปและต้องมีการตกลงในการที่จะกระทำความผิดที่บัญญัติในประมวลกฎหมายอาญาภาค 2 ที่มีโทษจำคุกอย่างสูงตั้งแต่ 1 ปีขึ้นไป มิใช่เพียงแต่มาประชุมหรือหารือกัน มิได้มีการตกลงหรือตกลงกันไม่ได้

– ผู้เข้าร่วมประชุมในที่ประชุมอั้งยี่หรือซ่องโจร มีความผิดฐานเป็นอั้งยี่หรือซ่องโจรด้วยแม้ว่าจะไม่ได้เป็นสมาชิกอังยี่หรือพรรคพวกซ่องโจรก็ตาม

– ผู้ที่ช่วยเหลือหรืออุปการะอังยี่หรือซ่องโจร โดยให้ทรัพย์หรือโดยประการอื่นจัดหาที่ประชุมหรือที่พำนักช่วยจำหน่ายทรัพย์ หรือชักชวนผู้อื่นให้เข้าเป็นสมาชิกอังยี่หรือพรรคพวกซ่องโจร แม้จะมิใช่สมาชิกอังยี่หรือพรรคพวกซ่องโจรก็ตาม ต้องระวางโทษในอัตราเดียวกันกับสมาชิกหรือพรรคพวกซ่องโจร

– สมาชิกอังยี่หรือพรรคพวกซ่องโจรต้องรับโทษในความผิดที่สมาชิกอั้งยี่หรือพรรคพวกซ่องโจรคนอื่นกระทำไปตามความมุ่งหมายของอั้งยี่หรือซ่องโจร แม้ว่าตนเองจะไม่ได้เป็นผู้กระทำผิดหรือร่วมกระทำความผิดนั้นก็ตาม

– การจัดหาที่พำนักที่ซ่อนเร้นหรือที่ประชุม ให้แก่ผู้กระทำผิดที่บัญญัติไว้ในมาตรา 2 ประมวลกฎหมายอาญา หากทำเป็นปกติธุระ เป็นความผิดอาญา

– การมั่วสุมจะเป็นความผิดต่อเมื่อ ได้ใช้กำลังประทุษร้าย หรือขู่เข็ญ หรือทำให้เกิดความวุ่นวายในบ้านเมืองขึ้นแล้ว ลำพังแต่การมั่วสุมเพื่อการกระทำผิดยังไม่เป็นความผิด แต่หากเจ้าพนักงานสั่งให้เลิกแล้ว ไม่ยอมเลิก ก็เป็นความผิด แต่ต้องสั่งก่อนผู้ที่มั่วสุมจะลงมือใช้กำลังประทุษร้ายขู่เข็ญว่าจะใช้กำลังประทุษร้ายหรือกระทำการอย่างใดให้เกิดความวุ่นวายขึ้นในบ้านเมือง

ศาสนาเป็นสถาบันที่สำคัญของสังคม กฎหมายจึงต้องให้ความคุ้มครองแก่ศาสนาและให้ความคุ้มครองโดยเท่าเทียมกันทุกศาสนา แต่การคุ้มครองนี้เป็นการคุ้มครองแก่ตัวสถาบัน มิไช่คุ้มครองตัวบุคคลโดยเฉพาะ

– ในการอำนวยความยุติธรรมแก่ประชาชนนั้น เจ้าพนักงานในการยุติธรรมมีส่วนอย่างสำคัญ ในการปฏิบัติให้เป็นไปตามกฎหมายอย่างถูกต้องรวดเร็วเป็นธรรมและทั่วถึง

– เจ้าพนักงานในการยุติธรรม เป็นเจ้าพนักงานที่ปฏิบัติหน้าที่ในการอำนวยความยุติธรรมให้แก่ประชาชน การกระทำความผิดต่อเจ้าพนักงานในการยุติธรรมผู้กระทำผิดจึงต้องมีโทษต่างจากการกระทำผิดต่อเจ้าพนักงานอื่น

– เจ้าพนักงานในการยุติธรรม เป็นเจ้าพนักงานที่ปฏิบัติหน้าที่ในการอำนวยความยุติธรรมให้แก่ประชาชนในด้านกฎหมายและการยุติธรรมอย่างเท่าเทียมกันและเป็นธรรม การที่เจ้าพนักงานในการยุติธรรมปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบจึงต้องมีโทษหนักกว่าเจ้าพนักงานอื่น

– เจ้าพนักงานเป็นบุคลากรที่มีความสำคัญยิ่งต่อการบริหารงานของรัฐ รัฐจึงต้องให้ความคุ้มครองแก่เจ้าพนักงานไว้เป็นพิเศษ เช่น บัญญัติถึงการลงโทษแก่ผู้ที่ดูหมิ่น ต่อสู้ขัดขวางให้สินบนแก่เจ้าพนักงาน

– โดยที่เจ้าพนักงานดังกล่าวนั้น กฎหมายได้ให้อำนาจในอันที่จะปฏิบัติตามหน้าที่ รัฐจึงจำเป็นต้องควบคุมหรือวางกรอบการปฏิบัติหน้าที่ของเจ้าพนักงาน มิให้ใช้อำนาจในทางที่ไม่ถูกไม่ควร โดยบัญญัติลงโทษแก่เจ้าพนักงานที่ปฏิบัติหน้าที่โดยทุจริตหรือปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบ หรือให้เกิดความเสียหาย

– กฎหมายให้ความคุ้มครองพระมหากษัตริย์ในฐานะเป็นองค์พระประมุขแห่งรัฐและคุ้มครองพระราชินี รัชทายาท หรือผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ในฐานะซึ่งมีความสำคัญยิ่งต่อความมั่นคงของประเทศกฎหมายจึงต้องให้ความคุ้มครองเป็นพิเศษเหนือกว่าบุคคลทั่วไป

– การคุกคามต่อความมั่นคงปลอดภัยของรัฐไม่ว่าการคุกคามนั้นจะมาจากภายในประเทศ เช่น การกบฏ หรือมาจากภายนอกประเทศ เช่น การเป็นกบฏ หรือการทำให้เอกราชของรัฐสูญสิ้น หรือเสื่อมไปกฎหมายจึงต้องบัญญัติเป็นความผิดเพื่อเป็นการคุ้มครองสวัสดิภาพของรัฐ

– กฎหมายจำต้องให้ความคุ้มครองเป็นพิเศษแก่ประมุขของรัฐต่างประเทศซึ่งมีสัมพันธไมตรีกับไทย และแก่ผู้แทนรัฐต่างประเทศที่มาประจำในราชสำนักเพื่อให้สัมพันธไมตรีกับมิตรประเทศดำเนินไปโดยราบรื่น

– การก่อการร้ายเป็นการกระทำที่รุนแรงของบุคคลหรือกลุ่มบุคคลโดยมุ่งต่อผลทางจิตใจและพฤติกรรมของกลุ่มเป้าหมายเพื่อบรรลุวัตถุประสงค์ทางการเมือง ศาสนา หรือลัทธิหรืออุดมการณ์อย่างใดอย่างหนึ่งหรือหลายอย่างอันเป็นการกระทบต่อความมั่นคงของรัฐ กฎหมายจึงต้องบัญญัติเป็นความผิดเพื่อคุ้มครองรัฐและประชาชนของรัฐ

ผู้ที่เคยถูกลงโทษจำคุกมาแล้ว หากได้กระทำความผิดอีกภายในระยะเวลาที่กฎหมายกำหนดและศาลจะลงโทษจำคุก
ผู้นั้นอาจถูกเพิ่มโทษให้หนักขึ้นอีกหนึ่งในสามได้

ผู้ที่เคยถูกลงโทษจำคุกไม่น้อยกว่า 6 เดือนมาแล้ว หากได้กระทำความผิดซ้ำในความผิดประเภทเดียวกันอีก ภายในระยะเวลาที่กฎหมายกำหนดและศาลจะลงโทษจำคุก ผู้นั้นอาจจะถูกเพิ่มโทษให้นักขึ้นอีกกึ่งหนึ่งได้

ความผิดที่กระทำโดยประมาท ความผิดลหุโทษ และความผิดซึ่งกระทำในขณะมีอายุยังไม่เกิน 18 ปี ไม่ถือเป็นเหตุเพิ่มโทษ

มาตรา 90
เมื่อการกระทำใดอันเป็นกรรมเดียวเป็นความผิดต่อกฎหมายหลายบท ให้ใช้กฎหมายบทที่มีโทษหนักที่สุดลงโทษแก่ผู้กระทำความผิด
มาตรา 91
เมื่อปรากฎว่าผู้ใดได้กระทำการอันเป็นความผิดหลายกรรมต่างกัน ให้ศาลลงโทษผู้นั้นทุกกรรมเป็นกระทงความผิดไป แต่ไม่ว่าจะมีการเพิ่มโทษ ลดโทษ หรือลดมาตราส่วนโทษด้วยหรือไม่ก็ตาม เมื่อรวมโทษทุกกระทงแล้ว โทษจำคุกทั้งสิ้นต้องไม่เกินกำหนด ดังต่อไปนี้

(1) สิบปี สำหรับกรณีความผิดกระทงที่หนักที่สุดมีอัตราโทษจำคุกอย่างสูงไม่เกินสามปี

(2) ยี่สิบปี สำหรับกรณีความผิดกระทงที่หนักที่สุดมีอัตราโทษจำคุกอย่างสูงเกินสามปีแต่ไม่เกินสิบปี

(3) ห้าสิบปี สำหรับกรณีความผิดกระทงที่หนักที่สุดมีอัตราโทษจำคุกอย่างสูงเกินสิบปีขึ้นไป เว้นแต่กรณีที่ศาลลงโทษจำคุกตลอดชีวิต

ตัวการในการกระทำความผิด คือ บุคคลที่มีการกระทำร่วมและเจตนาร่วมกับบุคคลอื่นในการกระทำความผิดอาญา

ผู้ใช้ คือ บุคคลที่ก่อให้ผู้อื่นกระทำความผิด โดยที่ตนเองมิได้มีส่วนร่วมกระทำความผิดนั้นด้วย ผู้ใช้อาจเจาะจงให้บุคคลใดบุคคลหนึ่งหรือใช้วิธีโฆษณาหรือประกาศแก่บุคคลทั่วไปก็ได้

ผู้สนับสนุน เป็นผู้ที่ช่วยเหลือหรือให้ความสะดวกแก่ผู้กระทำผิดก่อนหรือในขณะกระทำความผิด

มาตรา 80
ผู้ใดลงมือกระทำความผิดแต่กระทำไปไม่ตลอด หรือกระทำไปตลอดแล้วแต่การกระทำนั้นไม่บรรลุผล ผู้นัันพยายามกระทำความผิด
มาตรา 81
ผู้ใดกระทำการโดยมุ่งต่อผลซึ่งกฎหมายบัญญัติเป็นความผิด แต่การกระทำนั้นไม่สามารถจะบรรลุผลได้อย่างแน่แท้ เพราะเหตุปัจจัยซึ่งใช้ในการกระทำหรือเหตุแห่งวัตถุที่มุ่งหมายกระทำต่อให้ถือว่าผู้นั้นพยายามกระทำความผิดแต่ให้ลงโทษไม่เกินกึ่งหนึ่งของโทษที่กฎหมายกำหนดไว้สำหรับความผิดนั้น
ถ้าการกระทำดังกล่าวในวรรคแรกได้กระทำไปโดยความเชื่ออย่างงมงาย ศาลจะไม่ลงโทษก็ได้
มาตรา 82
ผู้ใดพยายามกระทำความผิด หากยับยั้งเสียเองไม่กระทำการให้ตลอด หรือกลับใจแก้ไขไม่ให้การกระทำนั้นบรรลุผล ผู้นั้นไม่ต้องรับโทษสำหรับการพยายามกระทำความผิดนั้น แต่ถ้าการที่ได้กระทำไปแล้วต้องตามบทกฎหมายที่บัญญัติเป็นความผิด ผู้นั้นต้องรับโทษสำหรับความผิดนั้นๆ

หมวด 3 โทษและวิธีการเพื่อความปลอดภัย
– ส่วนที่ 1 โทษ (18-38)
– ส่วนที่ 2 วิธีการเพื่อความปลอดภัย (39-50)
– ส่วนที่ 3 วิธีเพิ่มโทษ ลดโทษ และการรอการลงโทษ (51-58)

กฎหมายอาญา หลักดินแดน มาตรา 4, มาตรา 5, มาตรา 6